top of page

EVENTOS ANTERIORES

Conclusións
I XORNADA SOGAFI
Aproximación interdisciplinar á persoa con dor 

A Xornada inaugural da Sociedade Galega de Fisioterapeutas celebrouse o pasado 14 de febreiro de 2019 no Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo. 

Para esta primeira Xornada elixiuse o tema da dor crónica dada a súa importancia clínica e social, pola súa gran prevalencia, os altos niveis de discapacidade e morbilidade que leva asociados e polo seu elevado custo en recursos sanitarios. A mellor evidencia científica dispoñible actualmente aconsella enfocar a atención da persoa con dor desde unha perspectiva bio- psico-social, na que a coordinación dos diferentes servizos e profesionais sanitarios resulta imprescindible.

 


O propósito da Xornada é coñecer a realidade das persoas con dor e coñecer aos diferentes profesionais sanitarios que traballan con elas, tanto no ámbito da Atención Primaria como da Hospitalaria.

Para iso contamos coa presenza de expertos de contrastada experiencia clínica e científica a nivel nacional: profesionais da Medicina (Dr. Arturo  Goicoechea,  neurólogo; Dr. Alfonso Carregal, médico da Unidade da Dor do CHUVI; e Dr. Iñaki  Aguirrezabal, médico de Atención Primaria), Enfermería (Dna. Beatriz Represas, enfermeira Especialista en Familiar e Comunitaria, e Dna. María Jesús Goberna, enfermeira da Unidade de Dor Crónica de Meixoeiro), Psicoloxía (Dna. Irene Esperón, psicóloga clínica) e Fisioterapia (D. Miguel Ángel Galán e Dr. Federico Montero, fisioterapeutas da Unidade de Estratexias de  afrontamento activo da dor en Atención Primaria).

Programa

10:00 h - Entrega de documentación.
 

10:30 h - Mesa 1: Presentación da Xornada.

Dr. Félix Rubial Bernárdez (Xerente da EOXI Vigo).

D. Eduardo Fondevila Suárez (Presidente de SOGAFI). Presentación da Sociedade Científica Galega de Fisioterapia.

D. Perfecto Pampín Lado (Presidente de COFIGA).

11:00 h - Mesa 2: A persoa con dor no ámbito hospitalario.

  • Ponencia: "Bases anatómicas e fisiolóxicas para a comprensión do modelo biopsicosocial" (Dr. Alfonso Carregal Raño. Médico Adxunto Unidade de Dor Chuvi).

  • Ponencia: “El fisioterapeuta en una Unidad de dolor interdisciplinar.” (Miguel Ángel Galán Martín. Fisioterapeuta Sacyl).

  • Ponencia: "Axuda ao autocuidado: unha intervención enfermera (NIC 1800)" (María Jesús Goberna Iglesias. Enfermeira Unidade de Dor Chuvi).

  • Ponencia: "Dor e emoción: máis alá de Descartes"  (Irene Esperón Rodríguez. Psicóloga Chuvi).

  • DEBATE E TURNO DE PREGUNTAS. Moderador: Antonio Chamorro Comesaña (Fisioterapeuta H. Álvaro Cunqueiro).

13:00 h - Pausa para comer.

14:30 h - Mesa 3: A persoa con dor no ámbito de Atención Primaria e intervencions específicas.

  • Ponencia: "Actualización en dolor lumbar. Onde tamén «Menos é Máis»". (Dr. Iñaki Aguirrezabal Bazterrica. MEAP Vitoria).

  • Ponencia: “Unidad de afrontamiento activo del dolor: nueva estrategia de Fisioterapia en AP” (Federico Montero Cuadrado. Fisioterapeuta Sacyl).

  • Ponencia: «Coidados de enfermería ao paciente con dor en Atención Primaria» (Beatriz Represas Oya. Enfermera Especialista en Familia y Comunitaria. CS. Pintor Colmeiro. EOXI Vigo).

  • Comunicación: “Dor e Alzheimer” (Vanesa López Miguens. Fisioterapeuta. Vocal SOGAFI).

  • Comunicación: «Ámbito e Intervención en pacientes con dor. Alianza terapéutica en Fisioterapia». (Julio Mirás Castro. Fisioterapeuta SEFID).

  • DEBATE E TURNO DE PREGUNTAS. Moderadora: Dra. Pilar Moix Blázquez (MEAP EOXI Vigo).

 

16:30 h - Clase Maxistral (Dr. Arturo Goicoechea Uriarte. Neurólogo)

17:30 h - Mesa 4: Conclusións e Clausura do Acto.

Conclusións: Óscar Díez Meleiro (Vicepresidente SOGAFI)

Clausura de la Jornada:

Excmo. Sr. Jesús Vázquez Almuíña. Conselleiro de Sanidade da Xunta de Galicia

Dra. Eva Mª Lantarón Caeiro. Decana de la Facultad de Fisioterapia de la Universidad de Vigo

Dra. Luz González Doniz.  Decana de la Facultad de Fisioterapia de la Universidad de A Coruña

D. Eduardo Fondevila Suárez. Presidente de SOGAFI

18:00 h - Fin da Xornada

Programa
Ponentes

foto-carnet-Goico-233x300.jpg
Dr. Arturo Goicoechea Uriarte
 
Neurólogo interesado en buscar explicaciones para los «Síntomas sin explicación médica». He construido el modelo teórico del Error evaluativo neuroinmune como marco teórico que permite comprender y abrir un camino de solución a este apartado de la patología.

Su idea principal:

El Sistema Nervioso genera estados de alerta-protección injustificados, por evaluación errónea de amenaza. Estos errores son la consecuencia de un proceso de aprendizaje guiado por la cultura experta y pueden corregirse con información sobre Biología Neuroinmune.

beatriz-represas.png
Dña. Beatriz Represas Oya
 
Enfermera Especialista en Familiar y Comunitaria. Actualmente trabajando en SAP Colmeiro. Nos hablará sobre la labor de la enfermera en AP en el seguimiento de los pacientes con dolor.

Su idea principal:

Por el trato cercano con el paciente y la familia, el personal de Enfermería de AP tiene un importante papel en el seguimiento del paciente con dolor crónico. Su participación en la educación sanitaria para la modificación de hábitos y conductas, así como en la transmisión, interpretación y facilitación del cumplimiento de las órdenes prescritas y en la identificación de los factores que puedan estar interfiriendo en el control sintomático.

Iñaki.png
Dr. Iñaki Aguirrezabal Bazterrica
 
Navarro, médico de familia, ha sido médico rural durante 10 años en Álava y desde hace 18 años trabaja en un centro de salud urbano en Vitoria. Hace unos 8 años conoció al neurólogo Arturo Goicoechea y desde entonces ha ido cambiando su forma de entender la salud, le enfermedad y, por supuesto el dolor. Lleva a cabo, junto con el Dr Goicoechea y otra médica de familia, una intervención grupal en pacientes con migraña desde el marco conceptual propuesto por el Dr Goicoechea e intenta trasladar este nuevo marco a otros trastornos de dolor como el dolor lumbar o la fibromialgia.

Su idea principal:

El dolor lumbar (DL) es la primera causa de años vividos con discapacidad a nivel mundial y, lo que es más llamativo, esta discapacidad ha aumentado más de un 50 % desde 1990. El enfoque biomédico que ha predominado hasta ahora para el tratamiento del DL pone el foco de atención exclusivamente allá donde duele. Sin embargo, este modelo biomédico ha fracasado. El 21 de marzo de 2018 se publicaron en Lancet una serie de estudios sobre el DL que cuestionaban este modelo y apuntaban que muchas de las intervenciones que se llevan a cabo en el DL, tanto diagnósticas como terapéuticas, no solo son ineficaces y caras, sino que además pueden llegar a ser yatrogénicas. Ponen énfasis, en que el manejo del DL debe ser en la AP y apuestan por la reducción de pruebas de imagen de la cirugía de espalda, el uso de opioides y la evitación de las infiltraciones. Durante la ponencia se expondrán estas nuevas evidencias y recomendaciones para el manejo del DL según la evidencia científica.

Chus-Goberna editado.png
Dña. Mª Jesús Goberna Iglesias
Enfermera de la Unidad de Dolor Crónico del Hospital Meixoeiro, desde hace 10 años.
Su idea principal:
Los autocuidados están asociados a la corresponsabilidad en la gestión de la salud.
perfil-Julio-208x300.png
D. Julio Mirás Castro
Fisioterapeuta en ejercicio libre da profesión. Co-director de PHI Centro de Fisioterapia (A Coruña). Interés especial en Terapia Manual e Abordaxe Biopsicosocial do Paciente. Actualmente cursando Máster en Asistencia e Investigación Sanitaria (UDC).
Su idea principal:
Presentar aspectos relacionales, ambientales e intervencionistas dentro dun paradigma biopsicosocial para o desenvolvemento dunha alianza terapéutica en pacientes con dor, particularmente nas condicións do ámbito privado de atención fisioterapéutica. 
foto_miguel-246x300.jpg
D. Miguel Ángel Galán
Graduado en Fisioterapia, Máster en Investigación en Atención Primaria, Doctorando del Programa de Investigación en Ciencias de la Salud de la Universidad de Valladolid y Coordinador del Máster en Terapia Manual de la UVa.  Miembro del Comité Autonómico del dolor en Castilla y León y Miembro de la Junta directiva de la Sociedad Española de Fisioterapia y dolor (SEFID) Trabaja en la Unidad de estrategias de afrontamiento activo del dolor en Atención Primaria. Ha trabajado en la Unidad del dolor de la Alianza estratégica de las áreas de Valladolid y realiza investigación en dolor crónico musculoesquelético.
Su idea principal:
Hablaremos de las ventajas que puede aportar la incorporación de Fisioterapeutas a las Unidades de dolor, tanto para los pacientes, como para el sistema sanitario en cuanto a costo efectividad.
foto_miguel-246x300.jpg
D. Miguel Ángel Galán
Graduado en Fisioterapia, Máster en Investigación en Atención Primaria, Doctorando del Programa de Investigación en Ciencias de la Salud de la Universidad de Valladolid y Coordinador del Máster en Terapia Manual de la UVa.  Miembro del Comité Autonómico del dolor en Castilla y León y Miembro de la Junta directiva de la Sociedad Española de Fisioterapia y dolor (SEFID) Trabaja en la Unidad de estrategias de afrontamiento activo del dolor en Atención Primaria. Ha trabajado en la Unidad del dolor de la Alianza estratégica de las áreas de Valladolid y realiza investigación en dolor crónico musculoesquelético.
Su idea principal:
Hablaremos de las ventajas que puede aportar la incorporación de Fisioterapeutas a las Unidades de dolor, tanto para los pacientes, como para el sistema sanitario en cuanto a costo efectividad.
foto_miguel-246x300.jpg
D. Miguel Ángel Galán
Graduado en Fisioterapia, Máster en Investigación en Atención Primaria, Doctorando del Programa de Investigación en Ciencias de la Salud de la Universidad de Valladolid y Coordinador del Máster en Terapia Manual de la UVa.  Miembro del Comité Autonómico del dolor en Castilla y León y Miembro de la Junta directiva de la Sociedad Española de Fisioterapia y dolor (SEFID) Trabaja en la Unidad de estrategias de afrontamiento activo del dolor en Atención Primaria. Ha trabajado en la Unidad del dolor de la Alianza estratégica de las áreas de Valladolid y realiza investigación en dolor crónico musculoesquelético.
Su idea principal:
Hablaremos de las ventajas que puede aportar la incorporación de Fisioterapeutas a las Unidades de dolor, tanto para los pacientes, como para el sistema sanitario en cuanto a costo efectividad.
Ponentes

foto-carnet-Goico-233x300.jpg
Dr. Arturo Goicoechea Uriarte
 
Neurólogo interesado en buscar explicaciones para os «Síntomas sen explicación médica». Construiu o modelo teórico do Error evaluativo neuroinmune como marco teórico que permite comprender e abrir un camiño de solución a este apartado da patoloxía.

A súa idea principal:

O Sistema Nervioso xera estados de alerta-protección inxustificados, por avaliación errónea de ameaza. Estes errores son a consecuencia dun proceso de aprendizaxe guiado pola cultura experta e poden corrixirse con información sobre Bioloxía Neuroinmune.

beatriz-represas.png
Dna. Beatriz Represas Oya
 
Enfermeira Especialista en Familiar e Comunitaria. Actualmente traballando en SAP Colmeiro. Falaranos sobre a labor da enfermeira en AP no seguimento dos pacientes con dor.

A súa idea principal:

Polo trato próximo co paciente e a familia, o persoal de Enfermería de AP ten un importante papel no seguimento do paciente con dor crónica. A súa participación na educación sanitaria para a modificación de hábitos e condutas, así como na transmisión, interpretación e facilitación do cumprimento das ordes prescritas e na identificación dos factores que poidan estar a interferir no control sintomático.

Iñaki.png
Dr. Iñaki Aguirrezabal Bazterrica
Navarro, médico de familia, foi médico rural durante 10 anos en Álava e desde hai 18 anos traballa nun centro de saúde urbano en Vitoria. Fai uns 8 anos coñeceu ao neurólogo Arturo Goicoechea e desde entón foi cambiando a súa forma de entender a saúde, a enfermidade e, por suposto a dor. Leva a cabo, xunto co Dr Goicoechea e outra médica de familia, unha intervención grupal en pacientes con hemicrania desde o marco conceptual proposto polo Dr Goicoechea e tenta trasladar este novo marco a outros trastornos de dor como a dor lumbar ou a fibromialxia.

A súa idea principal:

A dor lumbar ( DL) é a primeira causa de anos vividos con discapacidade a nivel mundial e, o que é máis rechamante, esta discapacidade aumentou máis dun 50% desde 1990. O enfoque biomédico que predominou ata o de agora para o tratamento da DL pon o foco de atención exclusivamente alá onde doe. Sen embargo, este modelo biomédico fracasou. O 21 de marzo de 2018 publicáronse en Lancet unha serie de estudos sobre a DL que cuestionaban este modelo e apuntaban que moitas das intervencións que se levan a cabo no DL, tanto diagnósticas como terapéuticas, non só son ineficaces e caras, senón que ademais poden chegar a ser iatrogénicas. Poñen énfase, en que o manexo da DL debe ser na AP e apostan pola redución de probas de imaxe da cirurxía de columna, o uso de opioides e a evitación das infiltracións. Durante o relatorio expoñeranse estas novas evidencias e recomendacións para o manexo da DL segundo a evidencia científica.

Chus-Goberna editado.png
Dna. Mª Jesús Goberna Iglesias
Enfermeira da Unidade de Dolor Crónico do Hospital Meixoeiro, desde hai 10 anos.
A súa idea principal:
Os autocuidados están asociados á corresponsabilidade na xestión da saúde.
perfil-Julio-208x300.png
D. Julio Mirás Castro
Fisioterapeuta en exercicio libre da profesión. Co-director de PHI Centro de Fisioterapia (A Coruña). Interés especial en Terapia Manual e Abordaxe Biopsicosocial do Paciente. Actualmente cursando Máster en Asistencia e Investigación Sanitaria (UDC).
A súa idea principal:
Presentar aspectos relacionais, ambientais e intervencionistas dentro dun paradigma biopsicosocial para o desenvolvemento dunha alianza terapéutica en pacientes con dor, particularmente nas condicións do ámbito privado de atención fisioterapéutica. 
foto_miguel-246x300.jpg
D. Miguel Ángel Galán
Graduado en Fisioterapia, Máster en Investigación en Atención Primaria, Doutorando do Programa de Investigación en Ciencias da Saúde da Universidade de Valladolid e Coordinador del Máster en Terapia Manual da UVa. Membro do Comité Autonómico da dor en Castela e León e Membro da Xunta directiva da Sociedade Española de Fisioterapia e dor (SEFID). Traballa na Unidade de estratexias de afrontamento activo da dolor en Atención Primaria. Ten traballado na Unidade da dolor da Alianza estratéxica das áreas de Valladolid e realiza investigación en dor crónica musculoesquelética.
A súa idea principal:
Falaremos das vantaxes que pode achegar a incorporación de Fisioterapeutas ás Unidades de dor, tanto para os pacientes, como para o sistema sanitario en canto a custo efectividade.
Dr. Federico Montero Cuadrado
 
Doutor en Fisioterapia pola Universidade de Salamanca. Experto Universitario en metodoloxía da investigación sanitaria. Profesor do Master de Terapia Manual da Universidade de Valladolid. Fisioterapeuta na Unidade de Afrontamento Activo da Dor de Atención Primaria de Sacyl e  Membro da Xunta da SEFID.
A súa idea principal:
Explicará a experiencia que teñen na unidade de adestramento activo da dor e os resultados obtidos do traballo realizado. Insistindo na forma de traballo, a través da Educación en Neurociencia da Dor e o exercicio para fomentar a neuroxenesis e a neuroplasticidade cerebral.
D. Alfonso Carregal
Médico da Unidade da Dor do CHUVI
A súa idea principal:
Para entender e tratar ás persoas con dor debemos comprender á persoa na súa globalidade como ser humano e por tanto ter en conta os aspectos emocionais e culturais.
IreneEsperon-225x300.jpg
Dna. Irene Esperón Rodríguez
Psicóloga Clínica na Unidade de Interconsulta e Enlace de Psiquiatría/Unidade de Coidados Paliativos, no Hospital Meixoeiro (EOXI Vigo). Participa xunto ó psiquiatra Dr. Fernández Sastre no Programa de Enlace coa Unidade da Dor do mesmo hospital.
A súa idea principal:
O dualismo cartesiano mente-corpo prexudicou á Medicina en xeral e ao tratamento da dor en concreto. É necesario superar esa visión para abordar ás persoas e os seus procesos de enfermidade holísticamente, desde unha perspectiva integral.
foto1-232x300.jpg
Dna. Vanesa López Miguens
Fisioterapeuta Vogal da Sociedade Galega de Fisioterapeutas, Secretaria do grupo de fisioterapia da Sociedade Española de Xeriatría e Xerontoloxía (SEGG), membro da Asociación Española de Fisioterapeutas en Saúde mental. Fisioterapeuta de AFAGA Alzhéimer e di CLD (Centro de linguaxe e desarrollo). Autora e coordinadora do libro "Fisioterapia en Alzhéimer y otras demencias neurodegenerativas", FAGAL, Xunta de Galicia. Colaboradora experta: "Guía de la práctica clínica en demencias" do SNS (Sistema Nacional de Saúde).
A súa idea principal:
En demencias, as alteracións de percepción e comunicación son moi habituais, representando un hándicap importante na valoración e diagnóstico da dor, que conlevan segundo os últimos estudos a un infradiagnóstico por parte dos profesionais. Nesta exposición comentaranse os últimos avances en investigación respecto á percepción da dor en Alzhéimer ou outras demencias neurodexenerativas, cuxo procesamento é diferente, así como as escalas de valoración máis precisas e tratamentos aplicables.
Ponentes
bottom of page